Hoe wordt traditioneel Shou Sugi Ban hout gemaakt?

Cipres hout als basis

Shou Sugi Ban is een bijzondere brandtechniek, geïnspireerd door eeuwenoude Japanse traditie. Bij Shou Sugi Ban (‘gebrande cipres’) wordt naaldhout aan één zijde gebrand door drie planken tot een schoorsteen samen te binden en onderin een vuurtje te stoken. Er ontstaat in de “schoorsteen” een hoge temperatuur en laag zuurstofgehalte, waardoor er een mooie koollaag op de planken komt.

De oerkracht van het vuur blijft na het branden zichtbaar in de kleur en textuur van het hout. Daarom hebben alle Shou Sugi Ban bewerkte houtsoorten hun eigen structuur en toepassingen, zowel esthetisch als bouwfysisch.

Welke houtsoorten dit zijn, ontdekt u in de Zwarthout l Shou Sugi Ban sample box.

Traditionele Shou Sugi Ban in stappen

Traditioneel gezien werd cipres hout gebruikt, gevolgd door een proces bestaande uit een aantal stappen:

• Drogen: Nadat het hout gekapt en gezaagd is, wordt het eerst voor een periode gedroogd om het vochtgehalte te verlagen. Zo kan het brandproces later gelijkmatiger verlopen.

• Schaven en schuren: Wanneer hout net gekapt is, zijn het natuurlijk geen mooie vlakke planken. Daarom wordt het hout geschaafd en geschuurd. Daarmee is het niet alleen beter toepasbaar, maar is ook het resultaat van het brandproces beter te voorspellen.

• Branden: Het brandproces is één van de belangrijkste onderdelen van Shou Sugi Ban. Het hout wordt hierbij blootgesteld aan hoge temperaturen met weinig zuurstof waarbij de oppervlakte zeer zorgvuldig, gelijkmatig en gecontroleerd wordt verkoold. De intensiteit en duur van het verbranden verschilt afhankelijk van de houtsoort, tijd, temperatuur en juiste koeling na het branden. Het is een proces dat per specifieke plank varieert en bij iedere plank beoordeeld wordt. De brandmeesters van Zwarthout l Shou Sugi Ban streven ernaar om een evenwicht te vinden waarbij het hout door de verkoling voldoende bescherming geboden wordt, zonder dat het daarbij de structuur en integriteit verliest. Hierbij is echt vakmanschap nodig.

• Afkoelen: Na het branden van elke plank, wordt het verkoolde hout gelijk gekoeld.  
  Door de gebrande planken te koelen, blijft de koollaag sterk. 

• Nabehandelen: Het nabehandelen van het gebrande hout, gebeurt bij een geborstelde of gefixeerde variant. Bij een geborstelde variant, wordt de zojuist gebrande koollaag weggeborsteld. Hierdoor ontstaat een vlammenpatroon. Om het geborstelde hout te beschermen wordt er tot slot nog een olie of watergedragen beits aangebracht. Een tweede nabehandeling is het fixeren. Fixeren wordt gedaan wanneer het hout binnenshuis wordt toegepast. De fixatie geeft een beschermende laag, waardoor het gebrande hout minder afgeeft. 

Shou Sugi Ban vergt oog voor vakmanschap en detail

Het toepassen van het traditionele proces van Shou Sugi Ban vereist vakmanschap en een oog voor detail. Beheersing en het ‘meester zijn’ van het brandproces is essentieel om de gewenste esthetiek en duurzaamheid te bereiken, zonder hierbij het hout te beschadigen. De sleutel is de controle over de intensiteit en duur van het proces, naast een goede voorbereiding. Hoewel moderne technologieën en apparatuur soms worden gebruikt om het proces hier en daar te vergemakkelijken of goedkoper te maken, blijft het authentieke karakter van Shou Sugi Ban behouden in veel toepassingen. Het vakmanschap van het branden is een proces dat jaren duurt voordat men zich het helemaal eigen is.

Shou Sugi Ban bij Zwarthout | Shou Sugi Ban

Bij Zwarthout | Shou Sugi Ban proberen we de traditionele Shou Sugi Ban zoveel mogelijk te respecteren. Onze brandmeesters zijn echte vakmensen die het hout branden met een zelf ontwikkelde oven. We passen de techniek toe bij verschillende houtsoorten, elk met zijn eigen uitstraling, karakter en eigenschappen. In onze sample box ontdekt u wat de mogelijkheden zijn voor het interieur- of exterieur van uw woning of project.